به نقل از «مهر»

راه‌حل‌های پایان یک بحران قدیمی/ نماینده علی‌اف در تهران

تاریخ انتشار: ۱۲ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۸۱۵۷۰۴

خبرگزاری مهر، گروه سیاست- محمد مهاجرانی: در روزهای گذشته بار دیگر قفقاز جنوبی شاهد تحولاتی بود که شاید بتوان گفت معادلات مرتبط با این منطقه بیش از گذشته پیچیده‌تر شد. پس از تحرکات نظامی جمهوری آذربایجان که از هفته‌های پیش آغاز شده بود، سرانجام باکو قصد حمله به مناطق قره‌باغ را به فعلیت رساند و تنها در کم‌تر از ۴۸ ساعت با تسلیم دولت خودخوانده قره‌باغ، کل این منطقه را تصرف کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

منطقه قره‌باغ سال‌ها محل مناقشه بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان بود تا اینکه ارمنستان رسماً قره‌باغ را جزو جمهوری آذربایجان اعلام کرد. در سال ۲۰۲۲، نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان که عملاً کنترل قره‌باغ را از دست داد، علناً گفت که ارمنستان از ادعاهای ارضی خود در این منطقه صرف‌نظر کرده است.

این ناحیه در زمان شوروی به عنوان یک جمهوری خودگردان زیر نظر جمهوری آذربایجان بود اما پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و وقوع جنگ قره‌باغ به تصرف ارمنستان درآمد.

جنگ اول قره‌باغ از فوریه ۱۹۸۸ تا مارس ۱۹۹۴ در ناحیه قره‌باغ، واقع در جنوب غربی جمهوری آذربایجان، بین جمهوری آذربایجان و اکثریت ارمنی ساکن با پشتیبانی ارمنستان رخ داد.

قره باغ از لحاظ حقوق بین‌الملل متعلق به آذربایجان است، اما ساکنان این منطقه عمدتاً ارمنی هستند. به همین دلیل این موضوع همواره مورد توجه مقامات رسمی کشورمان در سطوح مختلف بوده است.

حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب نیز به عنوان عالی‌ترین مقام عالی کشور در این خصوص تاکید داشتند که می‌بایست تمامی اراضی اشغالی را تخلیه شده و تحویل جمهوری آذربایجان شود. ایشان همچنین بر تأمین امنیت اهالی ارمنی قره باغ نیز تاکید داشتند.

حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان نیز در جریان دیدار اخیرش با همتای ارمنستانی با تاکید بر اینکه جمهوری‌اسلامی‌ایران قره‌باغ را بخشی از جمهوری آذربایجان می‌داند تصریح کرد اختلافات باید از طریق سیاسی و گفتگو حل و فصل شود.

امیرعبداللهیان چندی پیش نیز در نشست خبری مشترک با «هاکان فیدان» وزیر خارجه ترکیه که به تهران سفر کرده بود، درباره قفقاز عنوان کرد: قویاً معتقدیم زمان عبور از دوره تنش و درگیری به دوره صلح و همکاری در قفقاز فرارسیده است. از توافقات و گفت‌وگوهای ارمنستان و آذربایجان در این زمینه استقبال می‌کنیم و بار دیگر تأکید می‌کنیم هرگونه تغییر ژئوپلتیک در منطقه و هرگونه اقدام برای محدود کردن مسیرهای تاریخی ترانزیتی موجود در منطقه را هرگز برنخواهیم تافت.

چهارم مهر ماه نیز رؤسای جمهور ایران و روسیه در خصوص اوضاع قره‌باغ کوهستانی گفتگو کردند که بر اساس اعلام پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری ایران، رؤسای جمهور ایران و روسیه در این مکالمه تلفنی، ضمن مرور آخرین وضعیت تحولات منطقه‌ای بر لزوم حل و فصل مسائل منطقه قفقاز جنوبی در گفت‌وگو بین دو کشور و نیز گفت‌وگوها در قالب «۳+۳» و پرهیز از دخالت بیگانگان در موضوعات مربوط به منطقه تأکید کردند.

روز گذشته (یک‌شنبه) نیز آرمن گریگوریان دبیر شورای امنیت ملی جمهوری ارمنستان در جریان سفر به تهران با علی اکبر احمدیان نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران دیدار و با او درباره امور دوجانبه، تحولات منطقه قفقاز و مسائل بین المللی گفتگو کرد.

احمدیان با اشاره به آخرین تحولات منطقه‌ی قفقاز و ضرورت تلاش همه طرف‌ها برای استقرار آرامش و امنیت در منطقه، تصریح کرد، هرگونه تغییر در ژئوپلیتیک منطقه ناامن کنند و موجب بی ثباتی و تصاعد بحران است.

دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان، با تبیین سیاست اصولی و تغییر ناپذیر جمهوری اسلامی در توسعه همکاری و تعامل با همسایگان و ایجاد منطقه‌ای عاری از هرگونه تنش و درگیری افزود: گفتگوهای صریح و سازنده میان کشورهای منطقه بستر ساز امنیت پایدار، توسعه متوازن و رفاه و آسایش مردم منطقه است.

به عنوان اولین نکته از مواضع مسئولین کشورمان و همچنین تحولات گذشته می‌توان به این اشاره کرد که جمهوری اسلامی ایران به هیچ عنوان قطع ارتباط سرزمینی خود با ارمنستان و ایجاد تغییر در جغرافیای سیاسی منطقه قفقاز را برنمی‌تابد.

از طرف دیگر ایران مخالف حضور بازیگران فرامنطقه‌ای در قفقاز است و برای حل بحران همچنان بر راه حل در چارچوب ۳+۳ است. البته گفتنی است که بازی با بحران قره باغ از سوی بازیگران بین المللی بعد از گذشت سه دهه ثابت کرده که این بحران، اگرچه برای مردم عادی، رنج و مرگ و آوارگی همراه داشته است، اما گویا برای برخی طرف‌ها هم آب و هم نان داشته است؛ چنانچه گروه بین المللی مینسک این بحران را از سال ۹۴ تاکنون در وضعیت بلاتکلیف نگه داشتند.

به نظر می‌رسد این موضع ایران، مورد تاکید روسیه نیز است زیرا علاوه بر اینکه آن‌ها همکاری نزدیکی با جمهوری آذربایجان دارند در منطقه قره‌باغ و جنوب ارمنستان نیز دارای پایگاه نظامی هستند و هیچوقت نیز روی خوشی به مواضع نسبتاً غربگرایانه پاشینیان نخست وزیر ارمنستان نداشتند.

از طرف دیگر در روزهای گذشته اردوغان رئیس جمهور ترکیه اظهاراتی مبنی بر امکان دسترسی جمهوری آذربایجان به نخجوان از طریق ایران مطرح کرده است که در صورت تحقق این موضوع و عدم چشم داشت جمهوری آذربایجان به خاک ارمنستان، منطقه می‌تواند شاهد حرکت به سمت آرامش باشد. البته در حال حاضر نیز امکان دسترسی جمهوری آذربایجان به نخجوان از طریق خاک کشورمان فراهم است.

برهمین اساس، قرار است مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی به منظور توسعه همکاری‌های حمل و نقلی و کریدوری روز جمعه به جمهوری آذربایجان برود.

موضوع مهم بعدی آوارگان ارمنی قره‌باغ است که در حال حاضر جمعیت آنان از ۱۰۰ هزار نفر نیز فراتر رفته است و با توجه به فرارسیدن فصل سرما بایستی راه حلی برای امدادرسانی، اسکان و تأمین امنیتشان اندیشیده شود.

جمهوری اسلامی ایران با توجه به ظرفیت‌های ویژه‌ای که دارد و همچنین اعلام راهبرد مشخص خود در خصوص این مناقشه، باید ضمن تماس با طرفین ضمن تبیین مواضع خود با سازوکار پویا مانع از ادامه بحران که مطلوب برخی طرف‌های فرامنطقه‌ای از جمله رژیم صهیونیستی و کشورهای غربی است، گردد.

برهمین اساس، «خلف خلف‌اف» دستیار ویژه «الهام علی‌اف» رئیس جمهوری آذربایجان که از دیپلمات‌های باسابقه این کشور است، به تهران آمده است. گفته می‌شود روابط دوجانبه و تحولات منطقه، محور گفت‌وگوهای وی در ملاقات با مقامات ارشد جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.

این سفر در حالی انجام شد که روز یکشنبه نیز «آرمن گریگوریان» دبیر شورای عالی امنیت ملی ارمنستان برای گفت‌وگو درباره مسائل دوجانبه و منطقه‌ای در سفر به تهران، با مقامات ارشد کشورمان از جمله «علی‌اکبر احمدیان» دبیر شورای عالی امنیت ملی و نماینده مقام معظم رهبری در این شورا و همچنین «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه دیدار کرده بود.

او همچنین امروز با سرلشکر باقری، فرمانده کل نیروهای مسلح نیز دیدار کرد که در این دیدار باقری تاکید کرد: تداوم تنش در این منطقه به نفع دو کشور ارمنستان و آذربایجان و سایر کشورهای منطقه نیست و باید تلاش‌ها بر رفع این اختلافات و تنش‌ها متمرکز شود و جمهوری اسلامی ایران آمادگی کمک به رفع این تنش‌ها را دارد. وی با بیان اینکه هیچ دلیلی برای ایجاد بحران در منطقه وجود ندارد، افزود: تفرقه و ناآرامی سیاست‌های بیگانگان است و کشورهای منطقه باید با گفتگو مسائل و مشکلات خود را حل کنند. در این دیدار نیز دبیر شورای امنیت ملی ارمنستان گزارشی پیرامون تحولات قفقاز ارائه کرد.

آذربایجان و ارمنستان باید بهانه حضور قدرت‌ها را در قفقاز بگیرند

در همین زمینه، محسن پاک آئین در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به بحران قفقاز جنوبی، اظهار داشت: دو بازیگر اصلی در این مناقشه خود آذربایجان و ارمنستان هستند و اگر این دو کشور به تعهداتی که به یکدیگر داده‌اند عمل کنند کشورهای دیگر نمی‌توانند خیلی بر روند صلح در قفقاز تأثیر بگذارند.

وی با بیان اینکه آذربایجان و ارمنستان متعهد شده بودند تمامیت ارضی یکدیگر را بپذیرند، ادامه داد: جمهوری آذربایجان پذیرفته بود تمامیت ارضی ارمنستان و استان سیونیک این کشور را بپذیرد که با توجه به این پذیرش سایه جنگ از سر این استان و دالان زنگزور برداشته شود. بنابراین پذیرش تعهدات توسط دو کشور سبب پایداری صلح خواهد شد.

سفیر سابق ایران در آذربایجان عنوان کرد: مواضع جمهوری اسلامی به رسمیت شناختن تمامیت ارضی کشورها، عدم تغییر در مرزهای بین المللی و حفظ حقوق ارامنه در قره باغ است.

پاک آئین با اشاره به نقش غرب به ویژه آمریکا در بحران قفقاز، عنوان کرد: بازیگران درجه دو مانند آمریکا نمی‌توانند با پذیرش تمامیت ارضی توسط دو کشور مخالفت کنند لذا مسئله ارامنه را مطرح می‌کنند که این موضوع باعث شده بازیگران خارجی به فکر صلح در قفقاز نباشند؛ یعنی نه به نفع آذربایجان و نه ارمنستان عمل می‌کنند و درواقع می‌خواهند به این بهانه وارد قفقاز شده تا روسیه را به انزوا بکشند.

وی تصریح کرد: کشورهای فرامنطقه‌ای به دنبال این هستند تا قفقاز را به محل رقابت و مناقشه میان آمریکا، اروپا و روسیه تبدیل کنند و درواقع چون روسیه در اوکراین درگیر جنگ است در جبهه دیگری هم آن‌را درگیر کنند.

سفیر سابق ایران در آذربایجان بیان کرد: بنابراین وضعیت کنونی به نفع منطقه نیست. به نظر می‌رسد آذربایجان و ارمنستان هم عاقلانه می‌اندیشند و سعی می‌کنند طی مذاکره مباحث را حل کنند تا نیازی به حضور کشورهای فرا منطقه‌ای نباشد.

وی افزود: آقای الهام علی اف و مقامات آذربایجان صریحاً اعلام کرده‌اند که قصد تعرض به ارامنه قره باغ ندارند و به دنبال جنگ دیگر در منطقه نیستند.

پاک آئین در پایان خاطر نشان کرد: ارمنستان نیز در همین چارچوب اعلام کرده در امور داخلی قره باغ دخالتی نمی‌کند و آن‌را در تمامیت ارضی آذربایجان می‌داند. بنابراین اگر جمهوری آذربایجان و ارمنستان بتوانند به تعهدات خودشان پایبند باشند کشورهای فرامنطقه ای بهانه‌ای برای حضور در قفقاز نخواهند داشت.

کد خبر 5900569 محمد مهاجرانی

منبع: مهر

کلیدواژه: مقام معظم رهبری مقام معظم رهبری تهران حسین امیر عبداللهیان آرمن گریگوریان روسیه حسین امیرعبداللهیان شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران مجلس شورای اسلامی جمهوری اسلامی ایران کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه ارتش جمهوری اسلامی ایران هیئت دولت حسین امیرعبداللهیان شورای نگهبان صحن مجلس حجت الاسلام سید ابراهیم رئیسی انقلاب اسلامی ایران رزمایش هفته وحدت محمدباقر قالیباف دبیر شورای عالی امنیت ملی آذربایجان و ارمنستان جمهوری اسلامی ایران جمهوری آذربایجان تحولات منطقه فرامنطقه ای تمامیت ارضی بین المللی قره باغ منطقه ای دو کشور

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۸۱۵۷۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هیچ مماشاتی با اعمال قدرت علیه ایران در کار نیست | عملیات وعده صادق قدرت فرماندهی ایران را نشان داد

به گزارش همشهری آنلاین، حجت‌الاسلام ابوترابی‌فرد در خطبه‌های نمازجمعه تهران با اشاره به انجام عملیات «وعده صادق»، اظهار کرد: در فضای جنگ شناختی این رسانه‌ها هستند که روایت می‌کنند و باید روایت فتح در عملیات وعده صادق را مورد تاکید قرار داد و به آن پرداخت.

وی یادآور شد: فرمانده مقتدر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تصریح کرده که این عملیات می‌توانست بسیار گسترده باشد اما عملیات محدودی در اندازه شرارت دشمن خبیث انجام شد. اما عملیات از نگاه دشمنان بسیار گسترده و آغازگر تحول در منطقه و معادلات آن تعبیر می‌کنند.

ابوترابی‌فرد تاکید کرد: ایران در این عملیات محدود، قدرت فرماندهی خود را در گسترده‌ترین و پیشرفته‌ترین عملیات پهپادی و موشکی نشان داد.

امام جمعه موقت تهران یادآور شد: دنیای غرب این عملیات را آغاز تحولی بنیادین در منطقه و معادلات سیاسی و نظامی تعریف می‌کند. در این نبرد درخشان رژیم صهیونیستی، آمریکا، انگلیس، فرانسه و کشورهای همسو با آنها از تمام کارت‌ها و ظرفیت‌های دفاعی خود استفاده کرده و آن را به کار بردند، اما ایران از تعداد محدودی از کارت‌های تهاجمی خود بهره گرفت و این نشان‌دهنده وضعیت میدان است.

وی ادامه داد: ایران در این عملیات بالاترین سطح از دقت را به نمایش گذاشت. صهیونیست‌ها که با عملیات طوفان الاقصی نخستین شکست اطلاعاتی، امنیتی و نظامی بزرگ را تجربه کرده بودند، با اشتباه محاسباتی در حمله موشکی به کنسولگری جمهوری اسلامی که در حقیقت بخشی از خاک ایران است، با عملیات پیروزمندانه وعده صادق در سوگ فرو ریختن تار و پود افسانه شکست ناپذیری رژیم صهیونیستی نشستند.

ابوترابی‌فرد افزود: عصر جدیدی در منطقه آغاز شده است که بازیگران اصلی آن پیروان پیامبر اسلام ملل شجاع، معتقد و صبور امت جهان اسلام و ستون فقرات آن محور مقاومت است.

وی با اشاره به برگزاری اجلاس بین المللی ایران و آفریقا، گفت: از رئیس جمهوری و وزیر صمت برای برگزاری این اجلاس تشکر و بر تلاش‌های موفق وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در شکل‌گیری دبیرخانه این اجلاس در وزارت صمت برای پیگیری تصمیمات آن، تاکید می‌کنم.

خطیب موقت نماز جمعه تهران با اشاره به ظرفیت‌های قاره آفریقا، اظهار کرد: قاره آفریقا با حضور بیش از ۵۴ کشور، بیش از ۳۰ درصد از ذخایر طبیعی جهان، ۴۰ درصد از ذخایر طلا و ۹۰ درصد از ذخایر پلاتین جهان را در اختیار دارد و بر اساس گزارش بانک بین‌المللی پول در میان ۱۰ کشوری که در سال ۲۰۲۳ بالاترین سرعت و شتاب را در رشد اقتصادی داشتند، ۶ کشور آفریقایی قرار دارد.

وی افزود: تحکیم رابطه با این قاره کهن و ثروتمند و انسان‌های آراسته به فضیلت آن که در طول قرون گذشته مورد ستم استکبار جهانی قرار گرفتند، یک ضرورت است.

ابوترابی‌فرد با برشمردن پیامدهای عملیات «وعده صادق»، گفت: در بعد سیاست داخلی این عملیات، تلاش دشمن در حوزه جنگ شناختی برای اعتمادزدایی و ایجاد شکاف اجتماعی و تحمیل تفکر ناامیدی و ناکارآمدی و نادیده‌انگاری پیشرفت‌های انقلاب اسلامی و تخریب واقعیت‌ها را با چالشی جدی مواجه ساخته و یک فرصت استثنایی برای ارائه گوشه‌ای از توانمندی‌های کشور در زمینه تولید فناوری‌های نظامی به ویژه صنایع هوافضا فراهم کرده است که می‌تواند در حوزه خلق ثروت برای ایران نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشد.

وی ادامه داد: از پیام‌های این عملیات آن بود که اولاً در راهبرد دفاعی جمهوری اسلامی ایران توسعه و گسترش جنگ تعریف نشده است و ایران برای ارتقای امنیت به‌ویژه در منطقه و کشورهای اسلامی و همسایگان اهمیت بسیاری قائل است و در عین حال، ایران ارتقای امنیت را به ارتقای سطح بازدارندگی مربوط می‌داند.

امام جمعه موقت تهران تاکید کرد: هر قدرتی علیه ایران اقدام کند، با پاسخ سخت مواجه خواهد شد و هیچ مماشاتی در کار نیست. از طرفی آمریکا و متحدان غربی او از شکست‌هایشان در افغانستان، عراق، سوریه، یمن و جنگ هشت‌ساله و تحریم‌های طولانی علیه جمهوری اسلامی ایران درس بیاموزند و با نگاه درس آموز به تغییر معادلات سیاسی در منطقه و شکست‌های خفت‌بار رژیم کودک‌کش و خبیث در راهبرد سیاسی و نظامی خود تجدید نظر کنند و خطاهای محاسباتی گذشته را تکرار نکنند.

ابوترابی‌فرد با طرح این پرسش که صدها میلیارد دلار هزینه جنایت علیه ملل منطقه از مسلمانان، مسیحیان و یهودیان چه دستاوردی برای غرب داشته است، تصریح کرد: تنها راهبرد برای امنیت منطقه فراخوان مردم شریف فلسطین و تشکیل یک حکومت مستقل فلسطینی و مراجعه به آرای ملت فلسطین، اعم از مسلمانان مسیحیان و یهودیان است.

وی در بخش دیگری از سخنانش خطاب به جوانان و جامعه علمی و دانشگاهی کشور، اظهار کرد: فناوری و تکنولوژی به دست چهره‌های فرهیخته علمی و با هدایت مراکز علمی و دانشگاهی و با هدایت رهبر حکیم انقلاب اسلامی در شرایطی به دست آمده است که ملت و نظام به دلیل استقلال‌طلبی و سردادن شعار «نه غربی و نه شرقی» با شدیدترین تحریم‌های بین‌المللی مواجه شده است. این دستاوردهای علمی و نظامی صرفاً با بهره‌گیری درست از ظرفیت نهادهای علم و توانمندی متخصصان داخلی به دست آمده است که به احساس غرور ملی و تقویت خودباوری، امید و استفاده از ظرفیت‌های انباشته‌شده و زیرساخت‌ها در طول چهار دهه گذشته انجامیده است.

خطیب موقت نماز جمعه تهران با تاکید بر اهمیت وحدت ملی، گفت: با تحکیم وحدت ملی و انسجام اسلامی می‌توان بر چالش‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی غلبه و ایران را در جایگاهی دیگری مشاهده کرد که امیدوارم با نگاه درست به این ظرفیت‌ها و تلاش مدیران ارشد جامعه اسلامی، با ارتقای جایگاه بازدارندگی دفاعی ایران مقتدر، کشور با قدرت از همه چالش‌ها عبور کند.

کد خبر 849026 منبع: ایسنا برچسب‌ها نماز جمعه خبر ویژه حمله ایران به اسرائیل تهران